Πώς η ποιότητα των θεσμών επηρεάζει την οικονομική ανάπτυξη: Μια συγκριτική ανάλυση για την Ελλάδα των Μνημονίων

Στιγμές από την τελετή αναγόρευσης του Ν. Μ. Χριστοδουλάκη, Ομότιμου Καθηγητή, σε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματός μας και η σημαντική ομιλία του

Ο Νικόλαος Μ. Χριστοδουλάκης, Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, αναγορεύθηκε σε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών, την Τετάρτη 5 Μαρτίου 2025 και ώρα 18:00 στην Αίθουσα Τελετών «Οδυσσέας Ελύτης». Το έργο και την προσωπικότητα του τιμώμενου παρουσίασε ο Σωτήριος Παπαϊωάννου, Επίκουρος Καθηγητής, ενώ ακολούθησε η αναγόρευση του τιμώμενου σε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών από τον Πρόεδρο του Τμήματος, Αναπληρωτή Καθηγητή Εμμανουήλ Τζαγκαράκη. Η περιένδυση του τιμώμενου πραγματοποιήθηκε από τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου, Καθηγητή Χρήστο Μπούρα.

Ο κος Ν. Χριστοδουλάκης με την ολοκλήρωση της περιένδυσής του από τον Πρύτανη κο Χρ. Μπούρα

Η εκδήλωση της επιτιμοποίησης ολοκληρώθηκε με την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ομιλία του τιμώμενου με τίτλο: «Πώς η ποιότητα των θεσμών επηρεάζει την οικονομική ανάπτυξη: Μια συγκριτική ανάλυση για την Ελλάδα των Μνημονίων».

Στην ομιλία του, ο κος Χριστοδουλάκης ανέλυσε πώς η ποιότητα των θεσμών επηρεάζει την οικονομική ανάπτυξη, εστιάζοντας στην περίπτωση της Ελλάδας κατά την περίοδο των Μνημονίων. Αρχικά, παρουσίασε στοιχεία που δείχνουν ότι η Ελλάδα υπέστη σημαντική οικονομική ύφεση λόγω της χαμηλής ποιότητας των θεσμών της, η οποία επιδεινώθηκε κατά την κρίση. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας μετά το 2009 έπεσε στα επίπεδα της δεκαετίας του 1990, ενώ η χώρα βρέθηκε εγγύτερα στις Νέες Χώρες της ΕΕ παρά στις ανεπτυγμένες οικονομίες.

Ο κος Ν. Χριστοδουλάκης κατά την ομιλία του

Αναλύοντας τα δεδομένα, ο κος Χριστοδουλάκης έδειξε ότι η κατάρρευση της μεγέθυνσης στην Ελλάδα ήταν πολύ χειρότερη από άλλες χώρες της ΕΕ, με τον ρυθμό μεγέθυνσης του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας να παρουσιάζει μεγάλες ασυμμετρίες. Επίσης, παρουσίασε μακροοικονομικούς δείκτες  (όπως το πραγματικό κόστος εργασίας, τα φορολογικά έσοδα και το ισοζύγιο πληρωμών) που βελτιώθηκαν σημαντικά, αλλά δεν οδήγησαν σε ενδογενή μεγέθυνση, όπως αναμενόταν.

Αναζητώντας τα αίτια της ελληνικής υστέρησης, ο κος Χριστοδουλάκης παρουσίασε στοιχεία για τη δυσλειτουργία και τη χειροτέρευση των θεσμών της Ελλάδας, χρησιμοποιώντας δεδομένα και δείκτες διακυβέρνησης από την ΕΕ, τον ΟΟΣΑ και την Παγκόσμια Τράπεζα. Στη συνέχεια, με βάση ένα οικονομετρικό μοντέλο, έδειξε ότι σε μία υποτιθέμενη εναλλακτική εξέλιξη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ, χωρίς την χειροτέρευση των θεσμών, αυτό το 2017 θα ήταν υψηλότερο κατά € 1,435 ετησίως, με τις συνολικές απώλειες το διάστημα 2010-2017 να φτάνουν τα 44 δις € (σε τιμές 2010). Τόνισε, ότι τα Μνημόνια, εκτός από τη βαθιά ύφεση της οικονομίας και το «βάλτωμα» του κατά κεφαλή ΑΕΠ, προκάλεσαν συγκρούσεις, κοινωνικές εντάσεις και νέες δυσλειτουργίες των θεσμών, οδηγώντας σε περαιτέρω πτώση την οικονομική δραστηριότητα.

Ο κος Χριστοδουλάκης στην ομιλία του κατέληξε σε προτάσεις για τη βελτίωση των θεσμών, οι οποίες περιλαμβάνουν διάφορες πιθανές δράσεις στους τομείς της έννομης τάξης, της πολιτικής σταθερότητας και αποφυγής βίας, στο ρυθμιστικό περιβάλλον και την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, τον έλεγχο της διαφοράς, την έκφραση γνώμης και την λογοδοσία. Έκλεισε την ομιλία του προτρέποντας σε μία δραστική αλλαγή στους θεσμούς που θα σηματοδοτεί μία νέα πορεία της χώρας!

Ο κος Ν. Χριστοδουλάκης με τον Πρύτανη κο Χ. Μπούρα, τον Αντιπρύτανη κο Ι. Βενέτη, τον Κοσμήτορα κο Κ. Κουνετά, τον Πρόεδρο του ΤΟΕ κο Εμ. Τζαγκαράκη και τα μέλη του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών

Βρείτε την παρουσίαση του κου Χριστοδουλάκη εδώ και παρακολουθήστε την ομιλία στο κανάλι του ΠΠ στο YouTube εδώ.

Εκ μέρους της Επιτροπής Εξωστρέφειας του ΤΟΕ